کنتاکتور یک دستگاه سوئیچینگ(کلید زنی) الکتریکی است که برای خاموش و روشن کردن یک مدار الکتریکی یا وسایل صنعتی مانند موتورها، لامپ ها و . استفاده میشود. در حال حاضر کنتاکتور مغناطیسی از پرکاربردترین کنتاکتورهای صنعتی هستند که در این مقاله به تفاوت کنتاکتورهای AC با کنتاکتورهای DC پرداخته شده است. تفاوت این دو کنتاکتور در این است که در کنتاکتور های AC از یک حلقه اتصال کوتاه برای جلوگیری از لرزش حاصل از فرکانس برق استفاده می شود. نیروی کششی یک مغناطیس الکتریکی جریان متناوب، متناسب با مجذور جریان عبوری از آن و در نتیجه متناسب با مجذور اندکسیون مغناطیسی است.
چون مقدار جریان لحظه ای با توجه به رابطه i=Imax sinwt تغییر می کند، نیروی کششی مغناطیسی نیز برابر با F=Fmax sin2wt خواهد شد و تعداد دفعاتی که این نیرو ماکزیمم و صفر می شود، به اندازه دو برابر فرکانس شبکه خواهد گردید. در نتیجه، در لحظاتی که مقدار نیروی کششی بیشتر از نیروی مقاوم فنرهای کنتاکتور باشد، هسته کنتاکتور جذب می شود و در لحظاتی که مقدار نیروی کششی کمتر از مقدار نیروی فنر ها شود، هسته متحرک از هسته ثابت آزاد شده و به محل اول خود باز می گردد. بدین ترتیب در هسته متحرک لرزش و صدا ایجاد خواهد شد این نوسانات را می توان به وسیله یک حلقه بسته که در سطح قطبها جا سازی شده و حدود نصف تا 3/2 سطح هر قطب را پوشانده است از بین برد و لرزش آن را برطرف کرد.
عمل این حلقه آن است که مانند سیم پیچ ثانویه ترانسفورماتوری که در حالت اتصال کوتاه قرار گرفته است، از آن جریان القایی عبور میکند و باعث ایجاد فوران مغناطیسی فرعی در مدار هسته می شود. این فوران فرعی با فوران اصلی اختلاف فاز دارد و در زمانی که نیروی کششی حاصل از فوران اصلی صفر باشد، نیروی کششی حاصل از فوران اصلی ماکزیمم خواهد بود و در حالتی که نیروی حاصل از فوران ماکزیمم باشد، این نیرو صفر خواهد بود و چون جمع این دو نیرو به هسته متحرک اثر می گزارد، نیروی کششی در هر لحظه از نیروی مقاومت فنر بیشتر خواهد بود.
اما در کنتاکتورهای DC به علت نداشتن حلقه هیسترزیس مشکل لقی یا له شدگی حلقه هیسترزیس و درنتیجه ایجاد صدای وز وز و لرزش را ندارند . از طرفی میدان مغناطیسی که توسط ولتاژ 220 ولت AC در بوبین کنتاکتور ایجاد می شود نسبت به میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط ولتاژ DC دارای قدرت بیشتر و همچنین صدای بیشتری می باشد . بنابراین قدرت کششی کنتاکتورهای AC بیشتر بوده و صدای ناشی از قطع و وصل آنها نیز بیشتر می باشد.
ولتاژ تغذیه بوبین کنتاکتور
ولتاژ تغذیه بوبین متفاوت است و بوبین هر کنتاکتوری را می توان برای کار با ولتاژهای مختلف از 24 ولت مستقیم تا 380 ولت متناوی طراحی نمود. در اکثر کشورهای صنعتی برای حفاظت بیشتر، تغذیه بوبین کنتاکتور را زیر ولتاژ حفاظت شده (65 ولت) انتخاب می کنند و یا برای تغذیه مدار فرمان ،ترانسفورماتور مجزا کننده به کار می برند.
به علت عبور جریان از بوبین کنتاکتور، کنتاکتور به صورت یک مصرف کننده مقداری توان مصرف کرده و گرم می شود یک کنتاکتور خوب باید دارای مصرف داخلی کم باشد. برای کم کردن مصرف کنتاکتور می توان از یک مقاومت که بعد از عملکرد کنتاکتور با بوبین سری شود استفاده کرد. به دو سر این مقاومت تیغه ای از خود کنتاکتور وصل میگردد بعد از اینکه جریان وارد سیم پیچ شد تیغه اس که قبلا بسته بود باز شده و مقاومت سر راه بوبین قرار میگیرد و با آن سری می شود.
برای مشاهده و خرید کنتاکتور چینت و LS در اینجا کلیک کنید.
کنتاکتور فرمان
استفاده از این کنتاکتور در مدارهای کنترل تنوع طراحی های مختلف را به وجود می آورد. در مورد این کنتاکتور ر می توان گفت که یک کلید مغناطیس است که وقتی ولتاژ مورد نظر به آن اعمال میشود یک سری کنتاکت (یا کلید) باز را بسته و یک سری کنتاکت بسته را باز می کند. که با استفاده از این خاصیت می توان مدارهای مختلف زیادی را طراحی کرد.
کنتاکتور خازنی
در موقع اتصال یا قطع شدن خازن از شبکه، جریان لحظهای زیادی از کنتاکت های کنتاکتور عبور میکند که باعث ایجاد جرقه در کنتاکت ها و آسیب دیدن آنها می شود. در بالای کنتاکتور خازنی کنتاکت های کمکی به همراه سیم های روکشدار فنر مانند جهت محدود کردن جریان لحظه وصل، وجود دارد. کنتاکتهای کمکی بدین معنی که وظیفه آنها تحمل این جریان زیاد بجای کنتاکتهای اصلی، در لحظه وصل میباشد تا اگر آسیبی به کنتاکتهای کمکی برسد. همچنین این کنتاکت ها با همان جریان محدود شده توسط مقاومت ها باعث شارژ اولیه خازن می شوند.
اگر این شارژ اولیه نباشد خازن مستقیماً وارد مدار میشود و جریان زیادی از آن عبور میکند و در واقع یک شوک به خازن وارد میشود که خود باعث کاهش طول عمر قطعات از جمله خازن میشود. لذا با وجود این شارژ اولیه، خازن آمادگی اولیهای را جهت کار در شرایط نامی پیدا می کند.
بدیهی است تعویض کردن این کنتاکت ها آسانتر و مقرون به صرفه تر از تعویض کنتاکتور میباشد. این کنتاکتورها مخصوص اتصال خازن به شبکه میباشند که کنتاکتور خازنی نامیده میشوند. توصیه میشود اگر قرار است که از کنتاکتور معمولی جهت بانک خازنی استفاده کنیم، این کنتاکتور را یک رنج بالاتر در نظر بگیریم. برای مشاوره و طراحی بانک های خازنی از صفر تا صد می توانید درخواست خود را در سایت آمپر 24 ثبت نمایید و یا با شماره های 091909788 یا 20 - 08632802519 تماس حاصل فرمایید.
درباره این سایت